Τώρα είναι 11:31 am 28 03 2024

Το Άνω Λάμποβο και η εθνικότητα των κατοίκων του

Συντονιστής: Νέοι

Το Άνω Λάμποβο και η εθνικότητα των κατοίκων του

Δημοσίευσηαπό ΑΝΕΣΤΗΣ » 16:10 pm 25 01 2007

Γράφει ο ΝΙΚΟΣ Θ. ΥΦΑΝΤΗΣ

Το Άνω Λάμποβο, που επικράτησε να ονομάζεται και «Λάμποβο του Σταυρού», βρίσκεται στις υπώρειες του βουνού Μπουρέτο, στην κοιλάδα του Αργυροκάστρου, την οποία διαρρέει ο Δρίνος ποταμός.
Τα χωριά της Δ(ε)ρόπολης, όπως χωρίζονται από το Δρίνο, ορίζονται στα δυτικά τα χωριά της Άνω και Κάτω Δ(ε)ρόπολης και ανατολικά τα χωριά της ρίζας: Ραντάδες, Επισκοπές Άνω και Κάτω, Γλήνα, Καλογορατζή, Νεπράβιστα, Λιμπόχοβο, και τελευταίο το Λάμποβο, πάνω από τη χαράδρα της Γκρίκας.
Κατά τον Δροβιανίτη ιστοριοδίφη Ν. Γ. Μυστακίδη (Ηπειρωτικός Αστήρ 1904) το Άνω Λάμποβο κείται στις παρυφές του όρους Πελακού (τα βουνά του Λαμπόβου και της Επισκοπής). Η κωμόπολη του Άνω Λαμπόβου αποτελείται από δύο συνοικίες: την Επάνω και την Κάτω Χώρα. Η Κάτω Χώρα λέγεται και «Λάμποβο Μαζατά». Η λέξη «μαζατά» σημαίνει συγκέντρωση, μάζωξη, συνάθροιση, γιατί οι κάτοικοι ήταν έποικοι, συγκεντρώθηκαν εκεί από άλλες περιοχές.
Όλοι οι κάτοικοι των χωριών της Ρίζας θεωρούνται γνήσιοι απόγονοι των αρχαίων Πελασγών, γι' αυτό και το παρακείμενο βουνό λέγεται «Πελακού».
Εκκλησιαστικά η περιοχή υπαγόταν στην δικαιοδοσία της Μητρόπολης Δρυϊνουπόλεως.
Στα βορειανατολικά και πίσω από το βουνό Πελακού βρίσκεται το Χλωμό (Χωριό του Πωγωνιού).
Όπως όλοι οι Ηπειρώτες, έτσι και οι Λαμποβίτες, εξαιτίας των πολεμικών περιπετειών, αλλά και εξαιτίας του λειψού και άγονου εδάφους, ταξιδεύτηκαν σε πολλά μέρη του κόσμου και κυρίως στη Ρουμανία, Ρωσία, Κωνσταντινούπολη και Αμερική. Οι ταξιδεμένοι Λαμποβίτες εξαγόρασαν το χωριό τους από τους μπέηδες του Αργυροκάστρου και του Λιμπόχοβου. Μετά την εξαγορά του λάμπρυναν το χωρίο τους με κτίρια και σχολεία. Ανήγειραν τρία σχολεία (δύο Αρρεναγωγεία και ένα Παρθεναγωγείο).
Δυστυχώς, οι Τουρκαλβανοί του Λιμπόχοβου, από φθόνο για την πρόοδο του Λαμπόβου, αλλά και για την εμμονή τους στην ελληνική τους καταγωγή και ιδεολογία, καιροφυλάκτησαν και όταν βρήκαν την ευκαιρία μετέτρεψαν το χωριό σε ερείπια. Στις 6 Αυγούστου 1943, υποστηριζόμενοι και από τους συμμάχους τους Ιταλούς και Γερμανούς, περιέλουσαν τα σπίτια με πετρέλαιο και τα έκαψαν. Οι κάτοικοι αναγκάστηκαν να φύγουν στα βουνά και στις σπηλιές, για να γλιτώσουν από τη μανία των Τουρκαλβανών. Όταν μετά από μέρες επέστρεψαν, πάσχιζαν να συμμαζέψουν τα αποκαΐδια και να ξαναφτιάξουν το νοικοκυριό τους.
Σε παλαιότερες εποχές το βουνό καλυπτόταν από δάση, τα οποία, δυστυχώς, κάηκαν από τους κατοίκους για ανθράκευση και από άλλες περιπέτειες. Όλη η οροσειρά φημιζόταν για τα αρωματικά φυτά και τα βότανα.
Απέναντι από το Λάμποβο προς τα δυτικά αρχίζουν τα χωριά της Λυντζουριάς, με πρώτο τη Στεγόπολη, (χωρίζεται από το Λάμποβο από τη χαράδρα της Γκρίκας, την οποία διαρρέει το ποτάμι της Σούχας που συμβάλλει στο Δρίνο ποταμό. Η Στεγόπολη είναι η ιδιαίτερη πατρίδα του αείμνηστου Άλεξ Μαμμόπουλου, αξιόλογου πνευματικού ανθρώπου του Βορειοηπειρωτικού χώρου.
Στις αρχές της δεύτερης χιλιετίας (γύρω στο 1103) πολλοί εκ των κατοίκων του Λαμπόβου αναγκάστηκαν να μετoικήσoυν εξαιτίας επιδρομών και από άλλες αιτίες σε πολλά μέρη της Ηπείρου και του Ελλαδικού χώρου και αποτέλεσαν ξεχωριστές κοινότητες. Αρκετοί μετοίκησαν και εγκαταστάθηκαν σε μια περιοχή του Τελεπενίου, την οποία ονόμασαν Κάτω Λάμποβο. Το Κάτω Λάμποβο θεωρείται αποικία του Άνω Λαμπόβου. Από το Κάτω Λάμποβο, απόγονοι των εποίκων του Άνω Λαμπόβου, κατάγονται οι μεγάλοι ευεργέτες Ευαγγέλης και Κωνσταντίνος Ζάππας, οι οποίοι ποικιλοτρόπως ευεργέτησαν το έθvος σε καιρούς χαλεπούς και συνέτειναν αποφασιστικά στην ανάπτυξη και την πολιτιστική του εξέλιξη και άνοδο. Το Κάτω Λάμποβο, επειδή από αυτό κατάγονται οι Ζαππαίοι, ονομάζεται και «Λάμποβο του Ζάππα».
Η λέξη Λάμποβο, κατά τον Μυστακίδη, είναι σλαβική. Με την ίδια κατάληξη απαντούμε και ονόματα πολλών άλλων χωριών στην Ήπειρο όπως: Γράμποβο (εκ του Γραμπιτσά), Χόρμοβο (εκ του Χόρμου), Κουμάνοβο (εκ του Κουμάνου), Λιμπόχοβο (εκ του Λιμπόχου) κ.τ.λ.
Όπως αναφέρει o Aλέξ. Μαμμόπουλος (Ηπειρος, τ. A΄, Αθήνα 1961, σ. 27-28) και ο Μυστακίδης (Ηπειρωτικός Αστήρ 1904), κατά την αρχαιότητα ο Ολύμπιος, γιος του Στράτωνος, κυριάρχησε στην περιοχή και μετέφερε την πρωτεύουσα της ηγεμονίας από την Τρανουσίλη στο Λάμποβο και «έκτισε φρούριον εις το χαονικόν μέρος επί του Σουχατού ποταμού επάνω δε τούτου προς το βαθύπεδον εις το όρος, έστησεν άγαλμα του Kρόνου και έτερον του Πανός νυν δε βρίσκεται χώρα λεγομένη Λάμποβον».
Το φρούριο αυτό που έκτισε ο Ολύμπιος το ανακαίνισε ο αυτοκράτορας Ιουστινιανός A΄ (527-565). Ερείπια σώζονται μέχρι σήμερα. Η τοποθεσία αυτή από τους κατοίκους ονομάζεται Παλαιόκαστρο.

Ο Ιερός Ναός του Αγίου Δημητρίου

Ο Ναός του Αγίου Δημητρίου, χτισμένος στα βυζαντινά χρόνια, το 997 μ.Χ, βρίσκεται στην Πάνω συνοικία (Πάνω Χώρα) του Άνω Λαμπόβου. Μέχρι το 1946 διατηριόταν σε πολύ καλή κατάσταση. Οι Λαμποβίτες πανηγύριζαν τη γιορτή του Αγίου την ημέρα της μνήμης τoυ στις 26 Οκτωβρίου.
Συγκεντρώνονταν όλοι οι Λαμποβίτες καθώς και πολλοί συντοπίτες τους από τα γύρω χωριά. Πριν σφραγίσουν τα σύνορα με τα ηλεκτροφόρα συρματοπλέγματα από το καθεστώς του Εμβέρ Χότζα, οι ταξιδεμένοι Λιμποβίτες στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής έστελναν χρήματα για την συντήρηση του ναού. Δυστυχώς, κατά την περίοδο της αθεϊστικής πολιτικής της Αλβανίας, ο ναός ερειπώθηκε, όπως συμβαίνει με όλες τις εκκλησίες στην Αλβανία, οι οποίες μετατράπηκαν σε στάβλους και αποθήκες.
Άβαταρ μέλους
ΑΝΕΣΤΗΣ
Μέλος
 
Δημοσιεύσεις: 70
Εγγραφή: 15:07 pm 01 12 2006

Re: Το Άνω Λάμποβο και η εθνικότητα των κατοίκων του

Δημοσίευσηαπό Επισκέπτης » 19:51 pm 23 12 2009

ΣΥΓΧΑΡΗΤΗΡΙΑ ΓΙΑ ΤΗ ΜΕΛΕΤΗ ΣΑΣ.
ΣΥΝΕΧΙΣΤΕ ΕΙΣΤΕ ΣΑΝ ΟΑΣΗ ΜΕΣΑ ΣΤΗΝ ΕΡΗΜΟ ΠΟΥ ΖΟΥΜΕ ΠΑΓΚΟΣΜΙΩΣ.
Επισκέπτης
 


Επιστροφή στο Δημοσιεύματα για Θέματα που μας Αφορούν

Μέλη σε σύνδεση

Μέλη σε αυτή την Δ. Συζήτηση: Δεν υπάρχουν εγγεγραμμένα μέλη και 7 επισκέπτες

cron

Μέλη σε σύνδεση

Συνολικά υπάρχουν 7 μέλη συνδεδεμένα: 0 εγγεγραμμένο, 0 κανένας με απόκρυψη και 7 επισκέπτες (με βάση ενεργά μέλη που έχουν συνδεθεί τα τελευταία 5 λεπτά)
Περισσότερα μέλη σε σύνδεση 342 την 02:14 am 20 11 2019

Μέλη σε αυτή την Δ. Συζήτηση: Δεν υπάρχουν εγγεγραμμένα μέλη και 7 επισκέπτες

Login Form