Τώρα είναι 12:31 pm 28 03 2024

οι παραδοσιακοί χοροί στη Δερόπολη

Συντονιστής: Νέοι

οι παραδοσιακοί χοροί στη Δερόπολη

Δημοσίευσηαπό Χρήστοςς » 01:08 am 10 01 2009

Το ίδιο θέμα έθιξα και σε άλλο φόρουμ του χώρου μας αλλά νομίζω πως εδώ ίσος να υπάρχουν μέλη που ενδιαφέρονται και γνωρίζουν, ώστε να ανταλλάξουμε τις γνώσεις επί του θέματος. Υπάρχει ακόμα χρόνος ώστε από τους παλαιούς να μάθουμε πάρα πολλά για το μερίδιο αυτό της παράδοσης.

Εσείς τι λέτε;
Στέκει ότι οι παραδοσιακοί χοροί στη Δερόπολη προέρχονται αρχικά από τους τραγουδιστούς χορευτικούς που στην πορεία συνοδευτήκαν από το κλαρίνο το οποίο δυναμώνει την εμφάνιση του από τις αρχές του 20 αιώνα ;

Είναι σίγουρο ότι τα πρώτα συγκροτήματα βιολιτζήδων προερχόταν από τα χωριά του Πωγωνιού ενώ οι ξακουστοί κλαριντζήδες της Δεροπολης όπως Κυριάκης ο Κωστας Μαργαρίτης ο Γιώργο Μάστορας ο Γκίζας και άλλοι, έμαθαν από εκεί και ο καθένας είχε δημιουργήσει το προσωπικό του προφίλ. Οι νέοι κλαρινοπαιχτες προσπαθούσαν να κλέβουν κρυφά την τέχνη γιατί ήταν αδύνατον να τους έδειχναν. Αναμεταξύ τους υπήρχε μεγάλος ανταγωνισμός.
Συνήθως αρχικά παίζανε τα βαριά πωγωνια σε μονό δάχτυλο και ντέφι βαρύ. Με το πέρασμα του χρόνου εξελιχτήκαν σε διπλό δαχτυλιές ενώ άρχισαν να εμφανίζονται και οι πεταχτοί χοροί όπως ο "Κώνσταντας", τα "παλιόζαγόρια", ο "τσακιστός" και άλλοι. Αμέσως μετά τον πεταχτό χορό, το κλαρίνο έπαιζε το βαρύ πωγωνι του Φίλιππα Ρουντα και η νύφη έμπαινε στο χορό. Από τότε κατακυρώθηκε στη Ριζα και Δεροπολη ως "ο χορός της νύφης".
Το καμαρωμα και το δάκρυ της ήταν το έπαινο της σεμνής και ταπεινής νύφης όπως το ήθελε η παράδοση. Φρόντιζε να μην ακουστούν τα φλουριά που είχε στη κεφαλή, ενώ το χαμόγελο απουσίαζε από την ημέρα της πέμπτης που έφτιαχναν το γιουκι.
Υπάρχουν ομολογίες πως τους πεταχτούς χορούς στη Δερόπολη τους φέρανε από το Πωγώνι οι Άνω Πισκοπιανοί . Τους έχουν για καμάρι και το μεγαλύτερο ποσοστό τους πατροπαράδοτα είναι χορευταράδες.
Από την Επισκοπή οι χοροί αυτοί πέρασαν και πέραν στην Δεροπολη στους Βουλιαράτες και σιγά σιγά απλωθήκαν και στα υπόλοιπα χωριά με τελευταία. την κάτω Δεροπολη. Ο χορός σε γάμο η σε πανηγύρι του χωριού πάντα ξεκινούσε με τους άντρες που ο καθένας κατά προτίμηση είχε τον δικό του πεταχτό χορό θέλοντας να δείξουν την δεξιοτεχνία τους και εδώ, όπως συνήθιζαν και σε άλλες μορφές διασκέδασης. Πάντα οι άντρες προηγούνταν του χορού και ακολουθούσαν στο τέλος οι γυναίκες κρατιόντας με μαντήλι. Ηταν μεγάλη προσβολή να κρατηθεί άντρας με γυναίκα. Γι’ αυτό και στα δωμάτια του γάμου οι αντρες γλεντούσαν χόρια από τις γυναίκες.
Τα στοιχεία προέρχονται από απλούς χωριανούς που έτυχε να τα σχολιάσουμε. Μέσα από τον διάλογο μπορούμε να φέρουμε στο φως πολλές λεπτομέρειες.
Χρήστοςς
Μέλος
 
Δημοσιεύσεις: 19
Εγγραφή: 00:43 am 10 01 2009
Τοποθεσία: glina digital photo studio

Re: οι παραδοσιακοί χοροί στη Δερόπολη

Δημοσίευσηαπό Χρήστοςς » 15:12 pm 10 01 2009

Από πολλές ιστορίες παλαιών μουσικών του χώρου μας αποδεικνύεται ότι το κλαρίνο όπως είπα προηγούμενος αρχίζει να το μαθαίνουν στο Πωγώνι. Πολλοί κλαρινοπαιχτες μιμηθήκαν τα χαρακτηριστικά των Πωγωνίσιων μουσικών, φέρνοντας τον δικό τους τρόπο και στη Δερόπολη.
Την δεκαετία του 80 που συνεργάστηκα με παλαιούς μουσικούς του χώρου μας άκουγα διαφορές ιστορίες περί διαφόρων μουσικών της προηγούμενης γενιάς. Μια από τις οποίες πολύ απλή αλλά με ιστορική αξία είναι και αυτή:

"Τυχαίος ο Μπατζης πηγαίνοντας σε ένα γάμο άκουσε να παίζει κάποιο κλαρίνο και δεν πίστευα στα αυτιά του ότι άκουγε το αντίγραφο του και από περιέργεια πλησίασε να δει. Έκπληκτος είδε να παίζει ο Γιώργο Μάστορας που όσον καιρό τον είχε διπλά του ως ντεφιτζή, του έκλεβε την τέχνη..."
(ιστορίες από μουσικούς της Ρίζας 1984)


Σήμερα τυχαίνει να είμαι από κοντά σε πολλούς δικούς μας γάμους βιντεοσκοπώντας τους, και παρατηρώ πως οι λαϊκές ορχήστρες είναι αυτές που καθορίζουν και την πορεία της παράδοσης.
Πολλές φορές ανησυχώ διότι τα κλαρίνα μας μιμούνται τον Πέτρο Λούκα σε λάθος χώρο και χρόνο.
Ως εκτελεστές είναι άριστοι, γιατί διδαχτήκαν πολλά από τον μοναδικό Πέτρο όπως το ίδιο έκαναν και οι προγονοί μας που διδαχτήκαν των πρόγονων του Πέτρου, αλλά οι σημερνοί μπερδεύουν το περιβάλλον. Ο γάμος δεν είναι το καφενείο του χωριού που μαζεύεται μια παρέα να γλεντήσει με ένα μπουκάλι τσίπουρο, όπως και το καφενείο δεν είναι παραγωγή στούντιο, ούτε καλλιτεχνική εκδήλωση. Ο κάθε χώρος έχει διαφορετική άποψη με διαφορετικό κλήμα που πρέπει να δημιουργεί μια τέλεια ορχήστρα
. Το χειρότερο είναι ότι το κλαρίνο έχασε τον ρόλο του αρχηγού τον οποίο τον απέχτησαν οι τραγουδιστές που γύρισαν την ατμόσφαιρα του γάμου σε ατμόσφαιρα στούντιο.
Από τον Πέτρο Λουκα δεν μένει να διδαχτούμε μόνο την τέχνη του κλαρίνου, αλλά την ολοκληρωμένη έκφραση του.


Η παρακάτω συνέντευξη είναι του Πέτρου Λουκα εδώ:
http://www2.rizospastis.gr/storyPlain.d ... tion=print

«Το κλαρίνο είναι η ζωή μου»
Συζήτηση με τον δεξιοτέχνη του κλαρίνου Πέτρο - Λούκα Χαλκιά, με αφορμή τη μουσική παράσταση «Ελληνες και ο κόσμος»

...«Επειδή ασχολούμαι πολύ με το δημοτικό τραγούδι, όταν ακούσω ένα παλιό κομμάτι μπορώ να μπω στην εποχή εκείνη. Κι όταν παίζω ζω στιγμές εκείνης της εποχής. Παίζω με την ψυχή μου, με αγάπη και με θέληση. Γιατί όταν κάνουμε κάτι με αγάπη και θέληση έχουμε και καλά αποτελέσματα. Οταν όμως το κάνουμε παρά τη θέλησή μας ή επειδή έχουμε συμφέρον, δε γίνεται καλή δουλιά. Εμείς που παίζουμε τα όργανα με τον κόσμο που ακούει είμαστε όπως ο πομπός και ο δέκτης. Πρέπει να έχουμε καλή επαφή με τον δέκτη, με τον κόσμο. Εκείνα τα χρόνια στα γλέντια οι μουσικοί και τραγουδιστές είχαμε επαφή με αυτόν που χόρευε, με τις κινήσεις του. Σήμερα μπαίνουν 100 άνθρωποι και δε βλέπεις ποιος χορεύει, χτυπιέται ο ένας με τον άλλο. Αυτό είναι απαράδεκτο. Εχουν αλλάξει κατά πολύ τα σημερινά γλέντια...». πηγή: http://www2.rizospastis.gr/storyPlain.d ... rint.......
.......
Χρήστοςς
Μέλος
 
Δημοσιεύσεις: 19
Εγγραφή: 00:43 am 10 01 2009
Τοποθεσία: glina digital photo studio

Re: οι παραδοσιακοί χοροί στη Δερόπολη

Δημοσίευσηαπό xylino spathi » 17:34 pm 10 01 2009

Υπάρχουν ομολογίες πως τους πεταχτούς χορούς στη Δερόπολη τους φέρανε από το Πωγώνι οι Άνω Πισκοπιανοί . Τους έχουν για καμάρι και το μεγαλύτερο ποσοστό τους πατροπαράδοτα είναι χορευταράδες.


Οι Ανω Επισκοπιανοι ειχαν τη φημη (μεχρι και προσφατα) των πολυ καλων χορευτων, δεν ξερω αν η νεα γενια συνεχιζει αυτη την παραδοση.
Εχω ακουσει πως στην Επισκοπη ο καθε χορος ηταν ταυτισμενος με ενα προσωπο. Π.Χ τσακιστο θα χορευε παντα ενα συγκεκριμενο προσωπο, Ζαγορια καποιος αλλος κλπ. Επισης το χορευτικο συγκροτημα της Ανω Επισκοπης ειχε λαβει πολλες διακρισεις σε φεστιβαλ της κομμουνιστικης περιοδου.

Από την Επισκοπή οι χοροί αυτοί πέρασαν και πέραν στην Δεροπολη στους Βουλιαράτες


Δε γνωριζω τη διαδρομη που ειχαν οι χοροι, αλλα οι Βουλιαρατινοι δε φημιζονται για τις χορευτικες τους ικανοτητες. Το χωριο της Ανω Δροπολης με τη μεγαλυτερη παραδοση στο χορο ειναι η Βοδριστα.

Πολλές φορές ανησυχώ διότι τα κλαρίνα μας μιμούνται τον Πέτρο Λούκα σε λάθος χώρο και χρόνο.


Εγω προτιμω το κλαρινο - τσαμπουνα , ετσι οπως παιζαν παλια οι δικοι μας κλαρινοπαιχτες. Τωρα παιζουν ολοι με το ιδιο στυλ προσπαθωντας να μοιασουν στο Χαλκια. Ποιος μπορει απο τους νεους βορειοηπειρωτες κλαρινοπαιχτες να αγγιξει εστω και λιγο την ψυχη του Σιωμο Μαντη;
...τωρα ξερω τι θελω, ενα μαυρο τριανταφυλλο και τη δυναμη για να παλευω
Άβαταρ μέλους
xylino spathi
Τακτικό μέλος
 
Δημοσιεύσεις: 1533
Εγγραφή: 20:18 pm 04 12 2005
Τοποθεσία: ΖΕΡΒΑΤΙ

Re: οι παραδοσιακοί χοροί στη Δερόπολη

Δημοσίευσηαπό epgiorgos82 » 19:01 pm 10 01 2009

xylino spathi έγραψε:. Ποιος μπορει απο τους νεους βορειοηπειρωτες κλαρινοπαιχτες να αγγιξει εστω και λιγο την ψυχη του Σωμο Μαντη;


Πάρτε μια γεύση από έναν κοφτό χορό του Σιώμο Μάντη ενός από τους καλύτερους κλαρινοπαίχτες μαζί με τον Κώστα Μαργαρίτη στην Ρίζα και σε όλη την Δρόπολη .
Άβαταρ μέλους
epgiorgos82
Τακτικό μέλος
 
Δημοσιεύσεις: 630
Εγγραφή: 16:08 pm 20 10 2006
Τοποθεσία: ΒΡΑΧΟΓΟΡΑΝΤΖΗ

Re: οι παραδοσιακοί χοροί στη Δερόπολη

Δημοσίευσηαπό Χρήστοςς » 23:44 pm 10 01 2009

Εχω ακουσει πως στην Επισκοπη ο καθε χορος ηταν ταυτισμενος με ενα προσωπο. Π.Χ τσακιστο θα χορευε παντα ενα συγκεκριμενο προσωπο, Ζαγορια καποιος αλλος κλπ


ο Θωμας Μάντης έλεγε μια κουβέντα:
-«Σε όλα τα χωριά πηγαίνω να τους μάθω χορό, ενώ στην Άνω Επισκοπή, πηγαίνω εγώ, να μάθω να παίζω».
Πριν το 1930 οι Άνω Επισκοπιανοι ήταν όχι μόνο γνώστες αλλά και καλοί εκτελεστές. Άλλωστε οι Λυραιοι προέρχονται από τα χωριά του Πωγωνιού και όλοι το αναγνωρίζουν πως ένα σημαντικό μερίδιο των πεταχτών χορών ανήκει σε αυτούς. Ο Μάντης δεν χρειαζόταν να πάρει παραγγελιά. Γνώριζε από πρώτο χέρι την προτίμηση τους


. Επισης το χορευτικο συγκροτημα της Ανω Επισκοπης ειχε λαβει πολλες διακρισεις σε φεστιβαλ της κομμουνιστικης περιοδου.



Οι Επισκοπιανοι πάντα χόρευαν και χορεύουν. Απλά στο κομμουνιστικό σύστημα δημιούργησαν νέους χορούς που τους παρουσίασαν στα λαογραφικά φεστιβάλ το 1949-1958 και συνέχισαν ως το 1968 στην έναρξη καλωσορίσματος προς τιμή όλων των καλλιτεχνικών συγκροτημάτων. Ποτέ όμως δεν έβαλαν την κανονική στολή της νύφης δίπλα σε έναν τσολιά.
Για τις ανάγκες της εκδήλωσης, εκτός των πεταχτών χορών των αντρών, δημιούργησαν για πρώτη φορά έναν χορό με τσολιάδες και νύφες της δευτέρας. Η στολή της δευτέρα είναι διαφορετική από την παραδοσιακή στολή της νύφης. Εκφράζει την παντρεμένη πλέων νύφη που αποχτά το δικαίωμα να μιλάει ντροπαλά.

Οι Ανω Επισκοπιανοι ειχαν τη φημη (μεχρι και προσφατα) των πολυ καλων χορευτων, δεν ξερω αν η νεα γενια συνεχιζει αυτη την παραδοση.


Οι νέοι χορευτές αν αποχτήσουν τη θέληση να παρουσιάσουν την παράδοση της κληρονομιάς τους, πρέπει να τα έχουν υπόψη αυτά για να μην γίνει κακή χρυσή από τυχών άσχετους που νομίζουν ότι εκτελούν κοινωνικό έργο εις βάρος της παράδοσης.
Τουλάχιστον στους Επισκοπιανους τα νέα κλαρίνα θα δυσκολευτούν να ανταποκριθούν.

. Ποιος μπορει απο τους νεους βορειοηπειρωτες κλαρινοπαιχτες να αγγιξει εστω και λιγο την ψυχη του Σιωμο Μαντη;


Ο Σιωμος όταν έπαιζε μοιρολόι, το έκλεγε όπως κλαίει μια Ριζιωτισσα τον συγγενή, τον ξενιτεμένο που βρίσκεται μακριά, και ακόμα, μέσα από αυτό ήξερε να εκφράζει και τις ευχές για το σπιτικό.
Χόρευε την νύφη στα μέτρα της, δίνοντας αξία στο δάκρυ και στο καμαρωμα που ήταν υπό αυστηρή παρατήρηση από τα αετίσια μάτια των κουτσομπόλων
Δεν χρειαζόταν ο Σιωμος να αντιγράψει τα μεγάλα κλαρίνα.
Γνώριζε το ρόλο και την θέση του. Έπαιζε με λαούτο, δυο βιολιά και ντέφι.
Πάντα κυνηγούσε τον πρώτον χορευτή, αλλάζοντας τον ρυθμό όταν χρειαζόταν. Τα καλά παλιά κλαρίνα επικοινωνούσαν με το περιβάλλον και χάριζαν την ιδανική αίσθηση.
Με διαφορετικό ρυθμό έπαιζε στους νέους. Τους έδινε αέρα και περιθώρια να εκφραστούν μπροστά στα ντροπαλά κορίτσια που θαύμαζαν , ενώ οι προξενητάδες έτριβαν τα μουστάκια τους.
Ο χρόνος, ο τόπος και το περιβάλλον, έπαιξαν τον κύριο ρόλο στο μεγαλούργημα του Σιωμου..
Χρήστοςς
Μέλος
 
Δημοσιεύσεις: 19
Εγγραφή: 00:43 am 10 01 2009
Τοποθεσία: glina digital photo studio

Re: οι παραδοσιακοί χοροί στη Δερόπολη

Δημοσίευσηαπό Χρήστοςς » 19:32 pm 11 01 2009

Πάρτε μια γεύση από έναν κοφτό χορό του Σιώμο Μάντη ενός από τους καλύτερους κλαρινοπαίχτες μαζί με τον Κώστα Μαργαρίτη στην Ρίζα και σε όλη την Δρόπολη .

Γιώργο! Δεν είναι κοφτός χορός. Είναι το τραγούδι της «Λενίτσας» στο οποίο βάζει και αλλά χρώματα σε ρυθμό «τα τρία» όπως συνηθίζαμε να το λέγαμε στα μέρη μας, ηχογραφημένο στον ραδιοφωνικό σταθμό Αργυρόκαστρου και όπως συνήθως γινόταν εκτελώντας με ειδικούς κανόνες
Το συγκεκριμένο τραγούδι, από την παρέα του Σιωμου πάντα το τραγουδούσε ο Γιάννης Γκουζιουνας ενώ εμείς απλά τον θαυμάζαμε.
Χρήστοςς
Μέλος
 
Δημοσιεύσεις: 19
Εγγραφή: 00:43 am 10 01 2009
Τοποθεσία: glina digital photo studio

Re: οι παραδοσιακοί χοροί στη Δερόπολη

Δημοσίευσηαπό Χρήστοςς » 13:14 pm 13 01 2009

Σπύρος Μάντης -κλαρίνο και Θωμάς Μάντης βιολί


Ο Θωμάς Μάντης γεννήθηκε για να παίξει κλαρίνο και βιολί σε δύσκολους καιρούς και επιβίωσε, δημιουργώντας το δικό του προφίλ με το δικό του τρόπο. Αγαπήθηκε από τους Ριζιώτες γιατί με αυτό που έκανε έκφραζε τα συναισθήματα των ανθρώπων εκείνης της εποχής. Οι εξηντάρηδες της Ρίζας, ανταλλάξανε αυτά τα συναισθήματα με τον Θωμά διατηρώντας και μεταδίνοντας στις επόμενες γενιές την παράδοση τους.
Η ψυχή του κλαρίνου άγγιζε τις ψυχές των ανθρώπων σε όλες τις φάσεις. Δεν έπαιξε ποτέ το γνήσιο ηπειρώτικο πεντάγραμμο, μα δημιούργησε πάνω σε αυτό το δικό του έργο με φαντασία. Ήταν μονόδρομος για τον Θωμά. Δεν είχε άλλη επιλογή. Έπρεπε να επιβιώσει με αυτό που αγαπούσε,-το κλαρίνο!
Τον έζησα από κοντά άνω από δέκα χρόνια δίπλα του, πότε με βιολί και πότε με ντέφι και μόνο κατά ανάγκη, έκτακτης περίπτωσης, με ακορντεόν.
Τελευταία στους γάμους άρπαζε το βιολί και με συνοδεία το ντέφι, ίσα που ακουγόταν, ξέσπαγε με φοβερά κομμάτια που δεν είχαν καμιά σχέση με τον Μάντη που γνωρίζαμε.
Είχε και έναν ξάδερφο που τους χώρισε η ξενιτιά προπολεμικά και αντάμωσαν μετά από πενήντα χρόνια . Έπαιζαν και οι δυο κλαρίνο. Ο Σπύρος στην Αμερική και ο Θωμάς στη Ρίζα.
Αυτοί που είχαν την τύχη να ακούσουν τον Θωμά να παίζει κάτι το διαφορετικό από το συνηθισμένο στο ράδιο και στους γάμους, σίγουρα που δεν θα σας πείσουν.
Εκείνη την ημέρα, τα συναισθήματα τους και ο πόνος της ξενιτιάς εκφραστήκαν με τη γλώσσα του κλαρίνου και του βιολιού που ένα κασετόφωνο της εποχής από δίπλα τους έγραφε. Το παραπάνω βίντεο είναι της συγκεκριμένης στιγμής.
Ο Κώστας Μαργαρίτης, και ο Μάντης, είναι τα δυο Επισκοπιανα κλαρίνα που έχουν τον πρώτο λόγω στη παράδοση της Ρίζας με μεγάλη διαφορά αναμεταξύ τους.
Ο Κώστας Μαργαρίτης, (ο γνωστός Παφηλας), είχε μάθει κλαρίνο από τεχνίτες στη Ελλάδα και είχε γερές βάσεις στο ηπειρώτικο πεντάγραμμο όπως ο Γιώργο Μάστορας και ο Γιώργο Γκίζας.
Ενώ ο Μάντης δημιούργησε την δικιά του εποχή με εντελώς δικιά του φαντασία και διαφορετικά χαρακτηριστικά.
Χρήστοςς
Μέλος
 
Δημοσιεύσεις: 19
Εγγραφή: 00:43 am 10 01 2009
Τοποθεσία: glina digital photo studio

Re: οι παραδοσιακοί χοροί στη Δερόπολη

Δημοσίευσηαπό Χρήστοςς » 18:51 pm 17 01 2009

Μετά το 1991 οι στολές της Δρόπολης , μέσα από το χορό, ξέφυγαν της παράδοσης
Αν γίνεται η όχι κακόγουστη χρήση στις εμφανίσεις με τις στολές της δροπολης, θα έχουμε την σωστή αντίληψη μόνο αν ξετρυπώσουμε την αυθεντική παραδοσιακή στολή του τσολιά της δροπολης, για να μην χρησιμοποιούμε ξενόφερτες.
Η στολή της νύφης, κρατάει καλά όλα τα αυθεντικά στοιχειά, ακόμα και στις ποιο μικρές λεπτομέρειες που από χωριό με χωριό ειχε τις διαφορές της.
Μολαταύτα και εδώ υπάρχει πολύ κουβέντα.
Την επαναφορά των όσο ξεφύγαμε, θα την δώσουν μόνο αυτοί που τις φοράνε , με το να συμβουλευτούνε τους γονείς, παππούδες και γιαγιάδες, και όποιος έχει την τύχη να γνωρίζει από κοντά ραφτάδες παραδοσιακών στολών, είτε σταλίστρες που είχε κάθε χωριό και γειτονιά, σίγουρα θα βοηθήσουν να αποτραπεί αυτή η ξέφρενη απρέπεια του μετά 1991.
Όταν φοράμε την στολή του τσολιά η της νύφης πρέπει να μπένουμε στο πνεύμα εκείνης της εποχής που αντιπροσωπεύει.
Αν θέλουμε να κλωτσάμε, τότε ας φορέσουμε εργατικές στολές, γιατί οι παραδοσιακές έχουν διαφορετική αντίληψη,...-κουβαλάνε μέσα τους φορτίο προηγούμενων εποχών...
Η αποχή στο θέμα δεν σημαίνει τα όσα έγραψα είναι σωστά,…πως λέμε… "τελεία και παύλα"!
Χρήστοςς
Μέλος
 
Δημοσιεύσεις: 19
Εγγραφή: 00:43 am 10 01 2009
Τοποθεσία: glina digital photo studio

Re: οι παραδοσιακοί χοροί στη Δερόπολη

Δημοσίευσηαπό xylino spathi » 19:00 pm 17 01 2009

Στην Κατω Δροπολη η ποδια στις γυναικειες στολες ειναι λευκη, ενω στης Ανω Δροπολης κοκκινη ή ροζ.
...τωρα ξερω τι θελω, ενα μαυρο τριανταφυλλο και τη δυναμη για να παλευω
Άβαταρ μέλους
xylino spathi
Τακτικό μέλος
 
Δημοσιεύσεις: 1533
Εγγραφή: 20:18 pm 04 12 2005
Τοποθεσία: ΖΕΡΒΑΤΙ

Re: οι παραδοσιακοί χοροί στη Δερόπολη

Δημοσίευσηαπό Χρήστοςς » 19:18 pm 17 01 2009

Στην Κατω Δροπολη η ποδια στις γυναικειες στολες ειναι λευκη, ενω στης Ανω Δροπολης κοκκινη ή ροζ.


Και στολισμένη με πολύχρωμες λάμπες που μας τις στελανε οι ξενητεμένοι μας από την Αμερική. Να σου πω την αλήθεια και δεν ντρέπομαι ότι την λέξη ροζ την πρώτο άκουσα εδώ στην Ελλάδα. Στο χωριό μου τη λέγαμε "τριανταφυλλί" "τριανταφυλλένια" από το χρώμα του τριαντάφυλλου. Όπως και το μπλε το λεγαμε "λόηνο"
Χρήστοςς
Μέλος
 
Δημοσιεύσεις: 19
Εγγραφή: 00:43 am 10 01 2009
Τοποθεσία: glina digital photo studio

Re: οι παραδοσιακοί χοροί στη Δερόπολη

Δημοσίευσηαπό Χρήστοςς » 15:56 pm 18 01 2009

Αυτη τη στιγμη η ερτ3 μεταδινει παραδοσιακά πολυφωνικα της ηπειρου και όχι μονο. Οσοι το διαβασετε μην το χασετε
Χρήστοςς
Μέλος
 
Δημοσιεύσεις: 19
Εγγραφή: 00:43 am 10 01 2009
Τοποθεσία: glina digital photo studio

Re: οι παραδοσιακοί χοροί στη Δερόπολη

Δημοσίευσηαπό Χρήστοςς » 17:28 pm 22 01 2009

Εικόνα
Το δάκρυ και το καμαρωμα τής νύφης.

Υπάρχει μεγάλη ποικιλία τραγουδιών στην παιδιάδα της Δρόπολης, που εκφράζουν τις στιγμές του παραδοσιακού γάμου, με όλες τις λεπτομέρειες στα έθιμα που κληρονομήσαν.
Η νύφη καμάρωνε μπροστά στο γιουκι δακρυσμένη, περιμένοντας την δύσκολη ώρα του χωρισμού από τη μάνα της που την ενθαρρύνει προς το νέο της σπιτικό.

Έβγα μάνα δες τον ήλιο
Αν ενύχτωσε να φύγω
Αν είναι γρήγορα να κάτσω
έβγα θύγο έβγα
έβγα στην αυλή μου
στην χειροτερή μου
συρε στην δική σου
στην καλλίτερη σου
Εικόνα
Καμαρώνει με τα δυο χέρια στο ζωνάρι. Εκεί κρατάει δυο άσπρα κεντητά μαντήλια διπλωμένα σε τρίγωνο σχήμα. Το ένα για να χορεύει και το άλλο να σκουπίζει τα δάκρυ. Μια έμπειρη συγγενής, αναλαμβάνει το ρόλο της συνοδός και την φροντίζει από την πρώτη στιγμή της έναρξης ως τα ξεχωρίσματα της Δευτέρας. Στην διάρκεια του γάμου, η νύφη, δεν έτρωγε μπροστά στους καλεσμένους. Τα μεσάνυχτα της Κυριακής, η συνοδός με την πεθερά, την έβαζαν να φάει σε ένα δωμάτιο με πολύ χαμηλό φωτισμό, αφού φρόντιζαν και κλειδώναν την πόρτα να μην έχουν πρόσβαση σε αυτό οι καλεσμένοι.
Μέσα από την πράξη του γάμου η νύφη χάνει την κοριτσίστικη ελευθερία και αναλαμβάνει τις ευθηνές να εξυπηρετεί με σιωπηλό και ντροπαλό τρόπο το νέο της σπιτικό.
Μπαίνει η νύφη από τη θύρα
Και το Βοιό από τα χατίλια
Φέρτε και το καλαμίδι
Να καλαμιδώσει η νύφη
Για να φτιάξει πίτα βράδυ
Να φάνε οι φίλοι αύριο βράδυ
Τήρα τριγύρω νύφη
Γνώρα τον πεθερό σου
πεθερά αντραδέρφια κ.λ.π

Από τις παραλλαγές της στολής, γίνεται αντιληπτός ο χρόνος που η νύφη γινεται μάνα, πεθερά γιαγιά και χήρα .
Αυτά τα τραγούδια, οι χοροί και οι παραδοσιακές στολές της πεδιάδας της Δρόπολης δημιουργηθήκαν, εξελεγχτήκαν και ανταποκρίθηκαν στον χρόνο και στον τόπο που εξυπηρέτησαν.
Εικόνα
Χρήστοςς
Μέλος
 
Δημοσιεύσεις: 19
Εγγραφή: 00:43 am 10 01 2009
Τοποθεσία: glina digital photo studio

Re: οι παραδοσιακοί χοροί στη Δερόπολη

Δημοσίευσηαπό Χρήστοςς » 10:09 am 29 01 2009

'
Αναμνήσεις παλαιών για τα παλιά ζωντανά ηπειρώτικα.

Πριν ένα χρόνο έβλεπα ηπειρώτικα, μαζί με έναν νησιώτη, στην τηλεόραση . Κάποια στιγμή του λέω:
-Σου αρέσει η μουσική μας;
-Αυτά όχι!-μου απαντάει.
Τον κοίταξα στα μάτια σκέφτοντας πως με το δίκιο του να μην του αρέσει γιατί μεγαλώσαμε ο καθένας με τη μουσική του, αν και εμένα τα νησιώτικα μου αρέσουν.
-Αυτά δεν είναι κλαρίνα!-μου λέει, και συνέχισε
-"Ήμουν νέος και νιόγαμπρος στα χωριά της Μουργκάνας. Μια δευτέρα καθώς καθόμουν στο καφενείο του χωριού μαζί με χωριανούς, πέρασε μια παρέα μουσικών. Γύριζαν από γάμο, από το το διπλανό χωριό. Δεν πρόλαβαν οι άνθρωποι να καθίσουν, και χάλασε ο κόσμος. Κινηθήκαν τα πάντα. Τους έβαλαν στη κορφή. Άρχισαν τα κεράσματα, και εκεί να δεις μεράκια. Έπαιζε ο Κεριμης το κλαρίνο και αχούσαν τα βουνά. Για πρώτη φορά στη ζωή μου αγάπησα το κλαρίνο".
Χρήστοςς
Μέλος
 
Δημοσιεύσεις: 19
Εγγραφή: 00:43 am 10 01 2009
Τοποθεσία: glina digital photo studio

Re: οι παραδοσιακοί χοροί στη Δερόπολη

Δημοσίευσηαπό Χρήστοςς » 13:45 pm 30 01 2009

Ο μονόλογος δεν είναι οικοδομικός και δεν βοήθησε στο σκοπό που άνοιξα το θέμα.
Περίμενα μεγάλη ανταπόκριση από τους νέους που κατά κάποιο τρόπο ασχολούνται η ενδιαφέρονται για την παράδοση. Έγραψα τη δική μου προσωπική άποψη όπως την άκουσα, την έζησα και έγραψα εγώ, που κάποιος άλλος, πρέπει να διορθώσει ότι είναι λάθος, να αφαιρέσει ότι είναι περιττό, και να προσθέσει ότι λείπει. Αυτό το ρόλο έχουν τα φόρουμ. Να ανταλλάζουμε τις σκέψεις και γνώσεις σε μια ομάδα μελλών αν υπάρχει ενδιαφέρων. Ο μονόλογος δεν με βοήθησε να αυξήσω τις γνώσεις μου, και να διορθώσω αν υπάρχουν τυχόν λάθη, ιστορικών στοιχειών , ομολογημένα από ένα μερίδιο ανθρώπων.
Χρήστοςς
Μέλος
 
Δημοσιεύσεις: 19
Εγγραφή: 00:43 am 10 01 2009
Τοποθεσία: glina digital photo studio

Re: οι παραδοσιακοί χοροί στη Δερόπολη

Δημοσίευσηαπό Χρήστοςς » 11:02 am 03 03 2009



Από το χωριό Πέπελη της Πάνω Δερόπολης κατάγονται οι δημοτικοί και παραδοσιακοί μουσικοί Λευτέρης Γκιώκας και Παντελής Γκιώκας (αδέρφια). Γεννήθηκαν, ο Παντελής το 1954 και ο Λευτέρης το 1962.
Μεγάλωσαν όπως όλοι οι Βορειοηπειρώτες σε δύσκολες και σκληρές συνθήκες, όμως αυτό δεν τους στέρησε την αγάπη και την επιθυμία που είχαν για την δημοτική μουσική, να γίνουν άξιοι και ικανοί καλλιτέχνες.
Παίρνοντας τα πρώτα λίγα μαθήματα από τον συγχωριανό τους κλαρινοπαίχτη Κώστα (Κώτσιο) Οικονόμου και μαζί με μια καλή παρέα συνομήλικων όπως, το Γιώργο Μάκο (ακορντεόν), Μιχάλη Λαχανά, Βαγγέλη Μπούκαλη (κλαρίνο) και Βαγγέλη Γκογκόνη (ντέφι), πρώτα ο Παντελής στο βιολί και στο τραγούδι, τη δεκαετία του 70 και μετά ο Λευτέρης στο κλαρίνο τη δεκαετία του 80 ασχολήθηκαν γενικότερα ως οργανοπαίχτες στο χώρο της Βορείου Ηπείρου μέχρι το 1990.
Κατά το διάστημα αυτό πέρα από τους γάμους και τα πανηγύρια πού ήταν προτιμητέοι, είχαν ηχογραφήσει πολλά τραγούδια και σκοπούς στο ραδιόφωνο του Αργυροκάστρου. Είχαν διακριθεί σε διάφορα τοπικά και επαρχιακά φεστιβάλ. Μαζί με άλλους ντόπιους καλλιτέχνες και το καλλιτεχνικό χορευτικό όμιλο της πάνω Δερόπολης συμμετείχαν στην τηλεοπτική κάλυψη από το κρατικό κανάλι των Τιράνων.
Εικόνα
Μετά το 1990, με το άνοιγμα των συνόρων, εγκαταστάθηκαν στα Γιάννενα, που με την επιμονή τους, την προσπάθεια και τη δουλεία τους γίνονται γνωστοί σε όλη την Ήπειρο και όχι μόνο. Συμμετείχαν σε πολλές καλλιτεχνικές δραστηριότητες (γάμους, πανηγύρια, συναυλίες, ραδιοφωνικές, και τηλεοπτικές εμφανίσεις κ.α). Από τότε και στη συνέχεια το συγκρότημα των αδερφών Γκιώκα το πλαισιώνει και η εξαίρετη τραγουδίστρια Ελένη Δήμου η οποία γεννήθηκε το 1962 στο Κλεισάρι. Από μικρή αγαπούσε τη δημοτική μουσική, συμμετέχοντας με επιτυχία και διακρίσεις σε πολυφωνικούς ομίλους και στο χορευτικό της Πάνω Δερόπολης. Έτσι και στην Ελένη το πολυπόθητο όνειρο να υπηρετήσει ενεργά το δημοτικό τραγούδι γίνεται πραγματικότητα .

Σαν συγκρότημα γνωρίζουν μεγάλες διακρίσεις. Έγραψαν, συνέθεσαν και ηχογράφησαν στη γνωστή Αθηναϊκή εταιρεία “General music” του Ανδρέα Σταματελάτο πολλά παραδοσιακά και δημοτικά τραγούδια τα οποία κυκλοφορούν σε κασέτες και CD στην αγορά.
Το έτος 2000 επικεφαλής του καλλιτεχνικού και χορευτικού συγκροτήματος “Αμάραντος” προσφέρουν χαρά και συγκίνηση σε Έλληνες ομογενείς πολλών πόλεων της Αμερικής σε μια 15νθήμερη περιοδεία.
Επίσης το Φεβρουάριο και το Μάρτιο του 2004 προσκεκλημένοι της Πανηπειρωτικής Ένωσης Αυστραλίας παραβρέθηκαν στην μακρινή και όμορφη αυτή Ήπειρο και έλαβαν μέρος στις εκδηλώσεις για την επέτειο της απελευθέρωσης των Ιωαννίνων, γνωρίζοντας ενθουσιώδη υποδοχή και παραμονή εκεί. Με τη μουσική και τα τραγούδια τους απάλυναν τον καημό της ξενιτιάς και έφεραν τους Ηπειρώτες πιο κοντά στην πατρίδα που σαν “καλοί πρεσβευτές” τιμούν και αναδεικνύουν με τον καλύτερο τρόπο τον τόπο τους και την καταγωγή τους.
Ο Λευτέρης και ο Παντελής παίρνουν μέρος στην ηχογράφηση του δίσκου με παραδοσιακή μουσική του Δήμου Ιωαννίνων.
Ο Λευτέρης για πολλά χρόνια διδάσκει ως καθηγητής παραδοσιακού κλαρίνου στο μουσικό Λύκειο Δολιανών-Ιωαννίνων.
Σαν συγκρότημα συνεργάζονται με πολλούς γνωστούς Ηπειρώτες μουσικούς και τραγουδιστές.
Με μερικούς απ’ αυτούς όπως τον Αλέκο Κιτσάκη, Κώστα Τζίμα, Ανθούλα Νούση, Χρήστο Σταύρο, Σταύρο Πάκο κ.α ηχογράφησαν πολλά όμορφα και ωραία τραγούδια.
Κλείνοντας τη μικρή αυτή ιστορική αναδρομή, ο Παντελής ο Λευτέρης και η Ελένη μας υπόσχονται πως θα διατηρήσουν και θα προωθήσουν τη δημοτική μας παράδοση και όπως λένε οι ίδιοι: Να μεταδίδεται από γενιά σε γενιά γνήσια και καθαρή, για να θυμούνται οι παλιοί και να μαθαίνουν οι νέοι.
Χρήστοςς
Μέλος
 
Δημοσιεύσεις: 19
Εγγραφή: 00:43 am 10 01 2009
Τοποθεσία: glina digital photo studio

Re: οι παραδοσιακοί χοροί στη Δερόπολη

Δημοσίευσηαπό Χρήστοςς » 23:57 pm 03 03 2009

Οι παραδοσιακοί χοροί της Δερόπολης δεν είναι μόνο αυτοί που χορεύουμε συνοδεύοντας με το κλαρίνο, αλλά και οι τραγουδιστοί χοροί με παλιότερες ρίζες, που ένα από τα χωριά με μεγαλύτερη πλούσια παράδοση στην Δερόπολη είναι και το Γεργουτσάτι.




Αυτό το ομορφο χορευτικό παραδοσιακό τραγούδι, που τραγουδάει ο όμιλος κοριτσιών της Γλύνας, το ανακαλύψαμε στις αρχές του 1980 ως παραδοσιακό χορευτικό που το χόρευαν παλιά στο χωριό. Με τον ίδιο όμιλο που ξεκινήσαμε να το τραγουδάμε στα λαογραφικά φεστιβάλ της Δρόπολη κάναμε και την ηχογράφηση.. Το χορεύανε παλιά στο χωριό όπως μας το ερμηνεύσανε τότε, χωρίς να έχουμε την δυνατότητα να το συγκρίνομε με άλλους αυθεντικούς τρόπους και κατά απόδειξη αναγκαστήκαμε πάνω στην ηχογράφηση να κάνουμε μερικές αλλαγές. Το αναφέρω ως δείγμα της αρνητικής επιρροής στην μετατροπής της γνησία παράδοση μας που υπέστη με τον χρόνο(οι στίχοι που τονίζονται ήτανε ανεπιθύμητοι) σε πολλά παραδοσιακά τραγούδια, ένα εξ των οποίων και αυτό.

Οι ανεπιθύμητοι στίχοι είναι αυτοί που τονίζονται σε μαύρο

Έφυγαν τα καράβια τα ζαγοριανά(αντικαταστάθηκε σε: και πήγαν μακρυά)
Τα ζαγοριανά
Έφυγε και ο καλός μου να πάει στην ξενιτιά
Να πάει στην ξενιτιά


Ούτε γράμμα μου στέλει ούτε αντιλογιά
ούτε αντιλογιά
Μου στέλει ένα μαντήλι με εκατο φλουρια (αντικαταστάθηκε σε: με δάκρυα πολλά)
με εκατο φλουρια

Στον πάτο το μαντήλ ιέχει αντιλογιά

έχει αντιλογιά
Θέλεις κόρη παντρέψου θέλεις καλογριά (αντικαταστάθηκε σε: με πικραναν τα ξενα και τα μακρυνά)
Θέλεις καλογριά

Όταν κινώ για ναρθω χιόνια και βροχές
Χιόνια και βροχές

Όταν γυρίζω πίσω ήλιος ξαστεριά (αντικαταστάθηκε σε: Ο ουρανός μαυρίζει και τρέμει όλη η γης).
Ήλιος ξαστεριά.



Το γνύσιο τραγούδι ειναι το παρακάτο

Κινησαν τα καραβια
Τα ζαγοριανα
Κινησε και ο καλος μου
Να παει στην ξενητια
Και ουτε γραμμα μο στελει
Και ουτε αντιλογια
Μονο ένα χαμπερι
Μια μαυρη μαχερια
Μου στελει ένα μαντιλι
Με εκατο φλορια
Στον πατο το μαντηλι
Εχει αντιλογια
Θελεις κορη παντρεψου
Θελεις καλογρια
Θελεις τα μαυρα ντυσε
Και καρτερεμε
Εγω εδώ που ειμαι
Επαντρευτηκα
Και πηρα μια γυναικα
Μια μαγιστηα
Όταν κινω για ναρθω
Χιονια και βροχες
Και όταν γιριζω πισω
Ηλιος ξεστερια

Αρχείο Χρήστο Γιάννη
Το τραγούδι γράφτηκε ακριβώς όπως μας το είπε:
Δημητροϋλα Τσέλιου 9 Νοεμβριου 1985
Γλύνα
Χρήστοςς
Μέλος
 
Δημοσιεύσεις: 19
Εγγραφή: 00:43 am 10 01 2009
Τοποθεσία: glina digital photo studio

Re: οι παραδοσιακοί χοροί στη Δερόπολη

Δημοσίευσηαπό REBEL » 03:53 am 10 03 2009

Ο Τίτλος τους θέματος περιορίζεται μόνο στη Δρόπολη.
Άβαταρ μέλους
REBEL
Μέλος
 
Δημοσιεύσεις: 39
Εγγραφή: 20:10 pm 19 09 2006
Τοποθεσία: PLAKA


Επιστροφή στο Μουσικη

Μέλη σε σύνδεση

Μέλη σε αυτή την Δ. Συζήτηση: Δεν υπάρχουν εγγεγραμμένα μέλη και 11 επισκέπτες


Μέλη σε σύνδεση

Συνολικά υπάρχουν 11 μέλη συνδεδεμένα: 0 εγγεγραμμένο, 0 κανένας με απόκρυψη και 11 επισκέπτες (με βάση ενεργά μέλη που έχουν συνδεθεί τα τελευταία 5 λεπτά)
Περισσότερα μέλη σε σύνδεση 342 την 02:14 am 20 11 2019

Μέλη σε αυτή την Δ. Συζήτηση: Δεν υπάρχουν εγγεγραμμένα μέλη και 11 επισκέπτες

Login Form