Οι στολές της Δερόπολης: -παράδοση η καλλιστεία;

[Χρήστοςς]

Οι στολές της Δερόπολης: -παράδοση η καλλιστεία;
Όλοι μας τελευταία παρακολουθούμε διαφόρους οργανωτές να παρουσιάζουν τις στολές την νύφης της Δερόπολης σε διαφορές εκδηλώσεις. Πολύ καλή η προσπάθεια αλλά δυστυχώς ο τρόπος που εμφανίζονται δεν έχει καμιά σχέση με την παράδοση και όλο το σκηνικό δίνει εντύπωση καλλιστείων. Παρουσιάζουν τις στολές της δροπολης δίνοντας σημασία στις εντυπώσεις πάνω στην ομορφιά της στολής, αγνοώντας τα παραδοσιακά στοιχειά που κουβαλάει.
Δυστυχώς οι χοροί και ο τρόπος που παρουσιάζονται αντιπροσωπεύουν την επαναστατική εποχή εναντίων της θρησκείας και της παράδοσης της περίοδος 1950-1990 που την αντικαταστήσανε με νέους επαναστατικούς χορούς και ύμνους που σήμερα οι χορογράφοι και οργανωτές μας τις παρουσιάζουν φανατικά ως παράδοση της δροπολης.
Όλοι τα βλέπουμε και όλοι σιωπούμε. Δυστυχώς ,ο τρόπος αυτός προσανατολίζει, εμφυτεύοντας στην νέα γενιά αυτή την καταστροφική εποχή ως παράδοση της Δρόπολης, καταργώντας την πραγματική παράδοση που ξεκινάει με το πολυφωνικό τραγούδι, τους τραγουδιστούς χορούς, τα τραγούδια της ταβλάς, και τους χορούς της νύφης με εξαιρετικά χαρακτηριστικά τα οποία έμπνευσαν τους δημιουργούς τις πρώτες δεκαετίες του 1900 να φτιάξουν την σημερνή στολή της νύφης.
Δεν μιλάω για ένα απλό γλέντι που ο καθένας μας θα βγάλει τα ντούφια του, αλλά για μια συγκεκριμένη στολή που αντικατάστησε την προηγουμένη παραδοσιακή στολή με δικιά της ιστορία που οφείλουμε να σεβαστούμε όταν αποφασίσουμε να την παρουσιάσουμε στο κοινό για τις παραδοσιακές της αξίες και όχι για καλλιστεία.
Ίσα ίσα αυτό το ρόλο αναλαμβάνουν οι οργανωτές που τους παρουσιάζουν –Να αναστηλώσουν την χαμένη μας παράδοση, αν είναι έτοιμοι.

Χρήστος Γιάννης
Αθήνα 18 Φεβρουαρίου 2009

[Χρήστοςς]

Οι βαλανιδιές και άλλα σπάνια δέντρα που χάθηκαν από τη Δρόπολη, ξανά φυτρώνουν μόνα τους, στο φυσικό τους περιβάλω


Το τοπίο αναδασώνεται από μόνο του. Σε λίγες δεκάδες χρόνια η Δρόπολη θα γιομίσει πάλι με Δρυ, αν δεν το ξανά καταστρέψει το ανθρώπινο χέρι.

[Χρήστοςς]

Εμείς οι παλαιοί, που δεν ανήκουμε στην ηλικία των νέων, αλλά μας έχουν δεχτεί να μετέχουμε ενεργά σε αυτό το φόρουμ, έχουμε καθήκον να μεταβιβάσουμε από γενιά σε γενιά. την παράδοση μας.
Μην εκπλαγείτε αν σας πω, πως η στολή της νύφης που βλέπομε σήμερα, δεν είναι η γνήσια παραδοσιακή που έρχεται από τα βάθη των αιώνων, αλλά η νέα στολή της νύφης που αντικατάστησε την προηγουμένη. Φτιάχτηκε από τους ξενιτεμένους στις αρχές του εικοστού αιώνα που θα φορούσε η νύφη αποκλειστικά την ημέρα του γάμου της και στα φιλέματα. Το ζητούσαν και οι νέες καιρικές συνθήκες. Η διαμόρφωση της εξυπηρέτησε προς το καλλίτερο. τις ανάγκες αυτές, να γίνει ποιο ελαφριά, προσθέτοντας με πολύ μεράκι, λεπτότητα και ομορφιά.
Μετά το 1990, Δεροπολίτισσες οι νυφάδες της ξενιτιάς, την απορρίψαν προτιμώντας το βέλος.
Έχουμε μεγάλη ποικιλία ,σαν παραδοσιακές στολές και ενδυμασίες, που η κάθε στολή κάνει αντιληπτή την μεταβίβαση από νύφη της Κυριακής σε νύφη των φιλεμάτων του πρώτου Σαββάτου μετά γάμου, έπειτα σε νύφη της δευτέρας που θα αλλάξει όταν γίνει πρώτομάνα, και στη συνέχεια μεσήλικα, πεθερά, γριά και χήρα

Παρακάτω δημοσιεύω την παραδοσιακή στολή της νύφης ακριβώς όπως την έγραψα το 1986 μετά από δυο χρονιά έρευνας στο χωριό μου τη Γλύνα.

Παλιά Ριζιώτικη στολή
1.Ασπρο φουστάνι(ανεμωτή φουστανέλα)
2.Γκοντόσι (ένα είδος πουκάμισο αντρίκιο ως τη μέση) Εκεί που σμίγουν τα δυο φύλα έχει κουμπιά άσπρα. Ο λαιμός έχει κέντημα καθώς και τα δυο φύλα πάνω-κάτω.
3.Σίτα χωρίς κέντημα
4.Σιαγκούνι(μακρύ ως το γόνατο χωρίς μανίκια) Είναι φτιαγμένο από άσπρο μάλλινο ύφασμα. Ρίχνεται από πάνω ως τον αγκώνα και είναι φαρδύ προς τα κάτω.
5.Καλτσες Αυτές είναι φτιαγμένες σαν τούμπο και φοριούνταν κάτω από το γόνατο ως το μάτι του ποδαριού. Ήταν κεντημένες με διάαφορα χρώματα.
6.Τσοράπια Ήταν μάλλινα δίχως χρώματα και φοριούνταν όπως σήμερα.
7.Κοντουρες. Παπούτσια με μύτη που θηλυκώνονταν μπροστά
8.Μαχραμάς. Άσπρο μαντήλι χοντρό δενόταν στο κεφάλι και το ονομάζουν «πόσι

πηγή: http://users.forthnet.gr/ath/photogli/p ... asies.html

Η μάνα μου, που είναι Άνω Δεροπολίτισσα, ομολογεί πως η μάνα της φορούσε ως καθημερινή ενδυμασία την στολή αυτή. Με αυτή μαγείρευε, καθάριζε το σπίτι και το κατώγι. χωρίς να την λερώνει.


Χρήστος Γιάννης

[Dervitsiotis]

Συγχαρητήρια Χρήστο! Επειδή το ψάχνουμε το θέμα και εδώ στα Γιάννενα τελευταία για να τις αναβιώσουμε ΣΩΣΤΑ, στο χωριό μου η στολή έγινε "πλούσια" την δεκαετία του 60 με εντολή του καθεστώτος για να δείχνει ότι οι Δροπολίτισσες ζούσαν πλουσιοπάροχα στον κομμουνιστικό παράδεισο.
Η αντιδικία βρίσκεται βέβαια ότι οι σημερινές υπερφορτωμένες στολές απλά αντέγραψαν τις παλιές "αμερικάνικες" που λέμε στο χωριό, που είχαν φτιαχτεί από αριστοκράτες-μετανάστες εις την Αμερική. Όταν βρούμε ιστορικά στοιχεία θα τα συνδυάσουμε και με τα δικά σου.
Η σκέψη είναι να αναβιώσουμε όλες τις εκφάνσεις τους: τις καθημερινές, του γάμου, της αριστοκράτισσας κ.α.
Για τις αντρικές υπάρχει μια αντιδικία αν εμείς ως Δροπολίτες φοράγαμε την κλασική φουστανέλα ή όχι… Δεν το έχω ψάξει και απλά ακούω τους παλιότερους.

Και πάλι συγχαρητήρια για την εξαιρετική σου προσπάθεια!

[Χρήστοςς]

[kris]

[quote="Χρήστοςς"]Ομολογώ πως όλα τα έγραφα μου είναι απλά καταγραφές από ομολογίες των χωριανών μου που μπόρεσα και έγραψα από το 1982 ως το 1990 για τα έθιμα του χωριού μου. Τα στοιχειά αυτά είναι οι γνήσιες καταγραφές χωρίς καμιά επέμβαση (με ακριβής ερμηνεία και διάλεκτο) και όχι μελέτες.

[quote]

Χρηστο ποσο χρονων εισαι;
Εκανες καλη δουλεια

[Χρήστοςς]

[Χρήστοςς]

Για να δώσουμε συνέχεια στο θέμα και να γίνει ποιο πλούσιο, και ποιο συγκεκριμένο. Μολογάνε, οι χωριανοί μου, πως κάποιος αγωγιάτης ονομαζόμενος Ζιουγκανέλης από τη Σωτήρια, ( περίπου το 1950) ερχότανε με τα πράματα του και πουλούσε ασβέστη στα χωριά της Ρίζας, ντυμένος με την στολή του τσολιά. Οι Σωτηριωτες γνωρίζουν και μπορούνε να μας δώσουν περισσότερες πληροφορίες.