Δεν θα γίνεις Ελληνας, ποτέ!
Ο Aλέξανδρος είναι Βορειοηπειρώτης από τους Αγίους Σαράντα, Ελληνας με συνείδηση και χαρτιά. Πτυχιούχος βιολόγος του Πανεπιστημίου των Τιράνων -ας μη βιαστούν οι αδαείς να γελάσουν-, πήρε των ομματιών του μόλις έπεσε το καθεστώς, όπως εκατοντάδες χιλιάδες συμπατριώτες του.
Το «καραβάνι της μεγάλης φυγής» τον αποβίβασε στην Κατερίνη και από εκεί κατέληξε στη Θεσσαλονίκη, όπου έπιασε δουλειά ως φωτορεπόρτερ. Συνεργάστηκε με την «Καθημερινή» και ζήσαμε μαζί συναρπαστικές στιγμές στο ρεπορτάζ: στους πολέμους στο Κόσοβο και στα Σκόπια, στα χωριά της φοβερής βεντέτας στη βόρεια Αλβανία, στον Γράμμο και στο Βίτσι. Ηταν «σκυλί» στη δουλειά και είχε έναν μοναδικό τρόπο να επικοινωνεί με τους ανθρώπους, ακόμα και σε δύσκολες στιγμές, γεγονός που τον καθιστούσε αναντικατάστατο σε τέτοιες αποστολές. Κάθε φορά που επιστρέφαμε από κάποιο ρεπορτάζ, γινόταν κι ένας καβγάς. Μου έλεγε για την αδικία που υφίστανται οι ομογενείς μας από την Αλβανία και την ανάλγητη αντιμετώπισή τους από το κράτος. «Πώς γίνεται να έχουν οι Αλβανοί από δύο ελληνικά διαβατήρια και εμείς που είμαστε αποδεδειγμένα Ελληνες να τραβάμε τα πάθη του Χριστού για να αποκτήσουμε μια εξάμηνη άδεια παραμονής;» Προσπαθούσα να τον πείσω για την πολιτική της Αθήνας να μη χαθεί ο ελληνισμός της Αλβανίας και άλλα τέτοια.
Τι να του έλεγα; Επί δεκαεφτά ολόκληρα χρόνια παλεύει να κατοχυρώσει άδεια παραμονής και από το 2000 ο φάκελός του για την έκδοση διαβατηρίου λιμνάζει σε κάποια «αρμόδια» υπηρεσία του υπουργείου Εσωτερικών. Προσπαθήσαμε να τον βοηθήσουμε να απαλλαγεί από την αβεβαιότητα. Τηλεφωνήσαμε σε υπηρεσίες, μας παρέπεμπαν από τον «Αννα στον Καϊάφα» και από εκεί στο πουθενά. Αρμόδιοι δήλωναν άγνοια, και όλα αυτά ενώ ο φάκελός του είναι πλήρης και τα χαρτιά απολύτως νόμιμα.
Στις αρχές της εβδομάδας τού ζητήσαμε να είναι έτοιμος γιατί «το Κόσοβο αγριεύει». Εμφανίστηκε στο γραφείο εξαγριωμένος. Κρατούσε το χαρτί της ανανεωμένης, εξάμηνης άδειας παραμονής, που μετά από ατέλειωτες ώρες αναμονής στο Αλλοδαπών πήρε από την αστυνομία, η οποία έγραφε «ιθαγένεια αλβανική». Και όμως, όλες οι προηγούμενες έλεγαν «ελληνική ιθαγένεια», το ίδιο και το πιστοποιητικό γεννήσεως των αλβανικών αρχών.
Επειτα από δεκαεφτά χρόνια στην Ελλάδα, ο Αλέξανδρος όχι μόνο δεν κατάφερε να πάρει μόνιμη άδεια παραμονής και ελληνικό διαβατήριο, αλλά του στερούν τώρα και την ελληνική ιθαγένεια. «Δεν έχω άλλο κουράγιο. Αφού αυτή η χώρα δεν μπόρεσε τόσα χρόνια να με καταλάβει, φεύγω, γυρίζω πίσω. Θα προσπαθήσω να φτιάξω εκεί τη ζωή μου. Ισως αν διέθετα μερικές χιλιάδες ευρώ, τα πράγματα να ήταν διαφορετικά. Δεν θέλω πια την ελληνική ιθαγένεια», μας είπε. Επρεπε να περάσουν κοντά δυο δεκαετίες για να συνειδητοποιήσεις ότι «δεν θα γίνεις Ελληνας ποτέεε, Αλέξανδρεεε!».
Αναδημοσίευση από εφημερίδα "Καθημερινή" (30/11/07)
Του Σταυρου Τζιμα