Η κραυγή αγωνίας για την τύχη των Ελλήνων που ζουν στην Αλβανία έρχεται από τη Βοστόνη των ΗΠΑ, από μία Ελληνίδα φοιτήτρια Επικοινωνίας σε Πανεπιστήμιο της αμερικανικής μεγαλούπολης.
Του Κώστα Χαρδαβέλλα
Μία εργασία που της ανέθεσε το Πανεπιστήμιο σχετικά με τις χώρες που επιδιώκουν την ένταξή τους στην Ευρωπαϊκή Ένωση, στάθηκε αφορμή να ανακαλύψει τα προβλήματα που βιώνει η ελληνική μειονότητα της Βορείου Ηπείρου και πολύ γρήγορα διαπίστωσε ότι η εικόνα που είχε ήταν όχι μόνο ελλιπής αλλά και στρεβλή:
«Αισθάνθηκα ντροπή που στα 25 μου ανακάλυψα ότι στην Αλβανία ζουν εκατοντάδες χιλιάδες Έλληνες των οποίων τα δικαιώματα καταπατούνται εδώ και δεκαετίες και στην Ελλάδα ελάχιστοι άνθρωποι το γνωρίζουν. »
Αδυνατώ να αντιληφθώ πώς είναι δυνατόν ο υπουργός Εξωτερικών της Ελλάδας και αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Ε. Βενιζέλος, να δηλώνει προ λίγων εβδομάδων ότι η χώρα μας θα ήθελε να είναι ήδη η Αλβανία υποψήφια προς ένταξη στην Ε.Ε και θα προσπαθήσει να γίνει αυτό εντός της ελληνικής προεδρίας, όταν οι συνθήκες που αντιμετωπίζει η ελληνική μειονότητα που ζει εκεί απέχουν παρασάγγας από το ευρωπαϊκό πρότυπο και ιδεώδες», γράφει η Ειρήνη Χ. στο email που μου έστειλε.
Η πρώτη αυθόρμητη απάντηση της, όταν της πρότεινα να δημοσιοποιήσω το περιεχόμενο της ηλεκτρονικής επιστολής που μου έστειλε ήταν «προς Θεού μην μπλέξω και χαρακτηριστώ εθνικίστρια γιατί μόνο έτσι δεν αισθάνομαι». Μετά από ανταλλαγή αρκετών μηνυμάτων η Ειρήνη Χ. μου έδωσε το «πράσινο φως».
«Η αφορμή για να επικοινωνήσω μαζί σας δόθηκε όταν πριν από λίγες ημέρες διάβασα στο διαδίκτυο την είδηση πως η χώρα μας κατέληξε σε μία κοινή λύση με την Αλβανία ως προς το ζήτημα των τοπωνυμίων, το πώς δηλαδή θα αναφέρονται οι ονομασίες των πόλεων της μιας χώρας στα επίσημα έγγραφα της άλλης και κυρίως στα διαβατήρια των πολιτών της.
» Η πρόσφατη συμφωνία που έγινε στις Βρυξέλλες επιχειρεί να δώσει τέλος σε αυτόν τον παραλογισμό, ωστόσο δεν είμαι βέβαιη πως η λύση που δίνεται είναι η καλύτερη δυνατή για την Ελλάδα. Σύμφωνα με αυτήν, ο πλέον ασφαλής τρόπος για την λύση του προβλήματος είναι η χρήση των επίσημων καταλόγων που έχουν καταθέσει Ελλάδα και Αλβανία στο σχετικό όργανο του ΟΗΕ και σε άλλους διεθνείς οργανισμούς. Με άλλα λόγια η κάθε χώρα υποχρεούται να αναγράφει τα τοπωνύμια όπως είναι στην γλώσσα της άλλης, πράγμα που (όπως εγώ το αντιλαμβάνομαι) σημαίνει ότι η Κορυτσά και το Αργυρόκαστρο γίνονται πλέον και με την «βούλα» του Ελληνικού ΥΠΕΞ «Korçë» και «Gjirokastër»... »
Ζήτησα από έναν Αμερικανό καθηγητή που διδάσκει Διεθνή Διπλωματία την άποψή του πάνω σε αυτό, ενώ παράλληλα του εξέφρασα την απορία μου για το πώς είναι δυνατόν η Ελλάδα να επιτρέπει την ταλαιπωρία του Ελληνισμού της Αλβανίας αφήνοντας σε εκκρεμότητα ακόμη και ζητήματα που στον «πολιτισμένο» κόσμο θεωρούνται δεδομένα. Η απάντησή του ήταν αφοπλιστική:
"Η Ελλάδα δεν γνωρίζει καν το μέγεθος του Ελληνισμού της Αλβανίας, δεν έχει επίσημα αξιόπιστα στοιχεία για το πόσα είναι τα μέλη της ελληνικής μειονότητας της Βορείου Ηπείρου. Πώς να σχεδιάσεις πολιτική για μια μειονότητα που δεν γνωρίζεις το μέγεθός της;", μου είπε.
» Έτσι έφτασα στην δεύτερη μεγάλη διαπίστωση: την απουσία αξιόπιστης καταγραφής του αριθμού των μελών της ελληνικής μειονότητας της Βόρειας Ηπείρου, καθώς ανάλογα με την πηγή που εντόπιζα κάθε φορά ο αριθμός αυτός κυμαινόταν από 25 έως 280 χιλιάδες!
» Ανεξάρτητα πάντως από τον ακριβή αριθμό των μελών της ελληνικής μειονότητας της Βόρειας Ηπείρου και με δεδομένο ότι ένα πολύ μεγάλο τμήμα της αναγκάστηκε τα τελευταία χρόνια να εγκαταλείψει τα σπίτια του και να μεταναστεύσει στην Ελλάδα αλλά και τις Η.Π.Α, τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν όσοι παρέμειναν είναι τεράστια. Διωγμοί, βία, μίσος, ανθελληνισμός, εξαφάνιση κάθε ορθόδοξου στοιχείου, επιθέσεις ακόμη και στους Έλληνες πρεσβευτές, απειλές εναντίον της ζωής του Αρχιεπισκόπου Αλβανίας κ. Αναστάσιου, αποτελούν μία σκληρή καθημερινότητα που το ελληνικό κράτος αλλά και τα περισσότερα ελληνικά μέσα ενημέρωσης, αγνοούν επιδεικτικά».
Κλείνοντας την ηλεκτρονική επιστολή της η Ειρήνη Χ. μοιράζεται μαζί μας τον τελευταίο προβληματισμό της:
«Σε λίγες εβδομάδες πρέπει να παραδώσω στο Πανεπιστήμιο την εργασία μου σχετικά με τα κράτη που επιδιώκουν την ένταξή τους στην Ε.Ε. Ως φοιτήτρια οφείλω να συμπεριλάβω σε αυτήν τα στοιχεία που βρήκα για την παραβίαση των δικαιωμάτων των Ελλήνων της Αλβανίας. Ως Ελληνίδα όμως, ντρέπομαι να το πράξω. Ντρέπομαι γιατί δεν γνώριζα, ντρέπομαι γιατί και τώρα που γνωρίζω αδυνατώ να κάνω κάτι για να αλλάξει αυτή η κατάσταση».