Σε 1.070.000 εκτιμώνται οι μετανάστες στην Ελλάδα το 2007, σύμφωνα με έρευνα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Στα 2.049.000 εικάζεται ότι θα φθάσουν το 2030 και σε 2.750.000 θα ανέρχονται οι μετανάστες "πρώτης" και "δεύτερης γενιάς" το 2050 στη χώρα μας, σύμφωνα με τη μελέτη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το "Δημογραφικό Μέλλον της Ευρώπης". Παγκόσμια Ημέρα για τον Μετανάστη αύριο και η Ελλάδα φαίνεται ότι έχει εισέλθει για τα καλά στον κατάλογο των "πολυπολιτισμικών" κοινωνιών. Ο πρόεδρος του Ινστιτούτου Μεταναστευτικής Πολιτικής (ΙΜΕΠΟ) Αλέξανδρος Ζαβός μιλά στο ΑΠΕ-ΜΠΕ και στη Μαρία Δεληθανάση, για τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε.
Ερώτηση:Ποιες είναι οι προκλήσεις που θα αντιμετωπίσει η Ελλάδα τα επόμενα χρόνια σε ό,τι αφορά τη μετανάστευση;
Απάντηση: Οι προκλήσεις που θα αντιμετωπίσει η Ελλάδα τα επόμενα χρόνια είναι η διατήρηση της ανάπτυξης σε συνδυασμό με την εξασφάλιση της κοινωνικής ειρήνης. Είμαστε μια χώρα που αντιμετωπίζει σοβαρό δημογραφικό πρόβλημα. Για να διατηρηθεί τα επόμενα χρόνια η σημερινή οικονομική ευμάρεια, θα πρέπει να έχουμε τουλάχιστον 2,1 γεννήσεις ανά ζευγάρι. Όμως ο αριθμός των γεννήσεων ανέρχεται σε 1,3-1,4 παιδιά ανά ζευγάρι. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να μπουν άλλα άτομα στη χώρα. Μιλάμε δηλαδή για εισροή μεταναστών, αλλά όχι για ασύδοτη είσοδο μεταναστών. Εάν ο αριθμός τους είναι μεγαλύτερος από αυτόν που μπορεί η ελληνική κοινωνία να αφομοιώσει και να εντάξει, θα δημιουργηθεί κοινωνική αναστάτωση.
Ερώτηση:Μήπως πρέπει να εφαρμοσθούν πιο "φιλικές" νομοθετικές αλλαγές για να υπάρξει το απαραίτητο νόμιμο εργατικό δυναμικό;
Απάντηση: Ο Επίτροπος Φράνκο Φρατίνι προωθεί ήδη την εφαρμογή της "μπλε κάρτας" για τους μετανάστες που βρίσκονται νόμιμα στην Ευρώπη. Πρόκειται ουσιαστικά για διεύρυνση της Οδηγίας "Μπολκεστάιν", η οποία λέει ότι πολίτες της ΕΕ μπορούν να μετακινούνται σε άλλα κράτη διατηρώντας τα εργασιακά τους δικαιώματα (ασφαλιστικά κ.λπ.) στη χώρα από την οποία προέρχονται και αμειβόμενοι με τους μισθούς της χώρας στην οποία πηγαίνουν. Επισημαίνω το δεύτερο, διότι συνιστά τη σημαντικότερη αλλαγή στην αρχική οδηγία.
Ερώτηση: Τι θα γίνει με τους παράνομα εργαζόμενους;
Απάντηση: Η Ευρώπη δεν θέλει τη μη νόμιμη είσοδο μεταναστών. Γι' αυτό προωθεί διαδικασίες περιορισμού της παράνομης μετανάστευσης, συνάπτει διακρατικές συμφωνίες με τις χώρες προέλευσης για επαναπροώθηση μεταναστών, επιδοτεί εκπαιδευτικά προγράμματα και προγράμματα οικονομικής ανάπτυξης σε χώρες προέλευσης μεταναστών, δημιουργεί νόμιμες οδούς μετανάστευσης όπως η κυκλική, η εποχική μετανάστευση.
Ερώτηση: Ποιες προσπάθειες έχουν γίνει στην Ελλάδα προς την κατεύθυνση της κοινωνικής ενσωμάτωσης;
Απάντηση: Η κοινωνική ενσωμάτωση είναι το μεγάλο στοίχημα της Ευρώπης. Πολλές διαφορετικές πολιτικές και προγράμματα έχουν αναπτυχθεί, τις περισσότερες φορές χωρίς μεγάλη επιτυχία. Στην Ελλάδα έχουμε δημιουργήσει την Εθνική Επιτροπή για την Κοινωνική Ένταξη των Μεταναστών στην οποία συμμετέχουν όλα τα κόμματα και οι κοινωνικοί εταίροι. Θα συμμετάσχουν και οι μετανάστες όταν δημιουργήσουν αντιπροσωπευτικό δίκτυο οργανώσεων. Ήδη μπαίνει σε λειτουργία το Ολοκληρωμένο Πρόγραμμα για την Κοινωνική Ένταξη των Μεταναστών "Εστία" στο οποίο θα επενδυθούν περίπου 20 εκατ. ευρώ, από τα οποία τα 16 εκατ. προέρχονται από την ΕΕ και τα 4 εκατ. από ίδιους πόρους.
Στο πλαίσιο του "Εστία" θα εκπαιδευτούν δημόσιοι υπάλληλοι στη διαχείριση μεταναστών και θα δημιουργηθούν δομές με προσωπικό που γνωρίζει τη γλώσσα των μεταναστών ή στις οποίες θα απασχοληθούν μετανάστες. Κάτι σαν τους διαπολιτισμικούς μεσολαβητές. Και επειδή πρόκειται κυρίως για ευρωπαϊκά προγράμματα δεν θα υπάρξουν προβλήματα στην πρόσληψη μεταναστών, διότι θα εργασθούν με συμβάσεις έργου.
Ερώτηση:Και τι θα γίνει όταν τελειώσει η ευρωπαϊκή χρηματοδότηση;
Απάντηση: Το πρόγραμμα διαρκεί από το 2008 έως το 2013. Άρα μιλάμε για μακρύ χρονικό ορίζοντα. Επιπλέον έχουν προβλεφθεί δράσεις για την κοινωνική ένταξη των μεταναστών και από το Δ' ΚΠΣ. Μέχρι τότε η Ελλάδα και η ΕΕ θα έχουν κληθεί να προσαρμοσθούν σε νέα δεδομένα.
Ερώτηση:Τι θεωρείτε επιτυχημένο στην υπάρχουσα μεταναστευτική πολιτική;
Απάντηση:Εκείνο που θα μπορούσα να χαρακτηρίσω ως επιτυχία της κυβέρνησης είναι ότι κατόρθωσε να στρέψει το διάλογο για τη μετανάστευση από την παραβατικότητα των μεταναστών και το φόβο γι' αυτούς -στερεότυπα που είχαν ενισχυθεί και από τα ΜΜΕ- σε πιο ουσιαστικά θέματα, όπως η συμβολή τους στην ανάπτυξη της χώρας και η κοινωνική συνύπαρξη. Αυτό φαίνεται ξεκάθαρα στις δημοσκοπήσεις, όπου ενώ μέχρι το 2004-2005 ένα 14% των ερωτηθέντων θεωρούσε σοβαρό πρόβλημα τους μετανάστες, το ποσοστό έχει μειωθεί στο 4%.
Ερώτηση:Τι νομίζετε ότι πρέπει να αλλάξει;
Απάντηση:Το πρώτο είναι να μπορέσουμε να δημιουργήσουμε επαρκές δίκτυο πληροφόρησης των μεταναστών. Έχουν ξεκινήσει από το κράτος μαθήματα για την πιστοποίηση της γνώσης της ελληνικής γλώσσας, προκειμένου να αποκτήσουν οι μετανάστες την ιδιότητα του επί μακρόν διαμένοντος, αλλά φαίνεται ότι η πληροφορία δεν έχει φθάσει στη μεγάλη μάζα των μεταναστών.
Το δεύτερο είναι ότι μελετάμε στο ΙΜΕΠΟ σε συνεργασία με την Πορτογαλία, την Ισπανία και την Ιταλία, τη δημιουργία του λεγόμενου "one shop stop". Πρόκειται για ένα δίκτυο αντίστοιχο του ΚΕΠ, που εξυπηρετεί τους ημεδαπούς αλλά με ευρύτερες αρμοδιότητες, όπου οι μετανάστες θα μπορούν να διεκπεραιώνουν όλες τις υποθέσεις τους με τη δημόσια διοίκηση. Ξέρετε η νομοθεσία είναι σημαντική. Αλλά "σκοντάφτει" στη λειτουργία των δημοσίων υπηρεσιών.
Πηγή: ΑΠΕ