ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΩΝ
Υπηρεσία Ενημέρωσης και
Δημόσιας Διπλωματίας
Αθήνα, 9 Μαρτίου 2009
Συνέντευξη ΥΦΥΠΕΞ κ. Μιλτιάδη Βαρβιτσιώτη στην αλβανική ε/φ Koha Jone και στον δημοσιογράφο Edison Kurani (09.03.09)
Δημοσιογράφος: Αξιότιμε κ. Υφυπουργέ Εξωτερικών, ανήμερα της επίσκεψής σας, σας καλωσορίζουμε στην Αλβανία. Θα θέλαμε να σας ρωτήσουμε πρώτα ποιος είναι ο σκοπός της επίσκεψης στη χώρα μας.
Κ. Βαρβιτσιώτης: Χαίρομαι ιδιαίτερα που βρίσκομαι σήμερα στα Τίρανα, πραγματοποιώντας εδώ την πρώτη μου επίσκεψη σε χώρα της περιοχής από τη στιγμή που ανέλαβα τα καθήκοντά μου. Η παρουσία μου στην Αλβανία, ακριβώς ένα μήνα μετά την επίσκεψη της κας Μπακογιάννη, (η συχνή δηλαδή ανταλλαγή επισκέψεων), αποτελεί χειροπιαστή απόδειξη των πολύ καλών διμερών σχέσεων και του ιδιαίτερου ενδιαφέροντος, το οποίο επιδεικνύει η Ελλάδα για τη χώρα σας. Οι δύο χώρες μας έχουν κάνει σημαντικά βήματα για την καλλιέργεια ενός κλίματος κατανόησης και εμπιστοσύνης, δημιουργώντας έτσι τις προοπτικές για την διεύρυνση της διμερούς συνεργασίας μας. Στην τελευταία βεβαίως συμπεριλαμβάνεται η οικονομική συνεργασία αλλά και η προώθηση των επενδύσεων στην Αλβανία, τομείς ιδιαίτερα σημαντικοί υπό το φως της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης, η οποία δεν έχει αφήσει ανεπηρέαστη καμία χώρα της περιοχής. Η παρουσία μου στην Αλβανία εντάσσεται σε αυτό το πλαίσιο.
Δημοσιογράφος: Πώς βλέπετε τις σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών σήμερα και πού βλέπετε δυνατότητες για περαιτέρω πρόοδο; Ποιος πιστεύετε ότι είναι ο ρόλος της οικονομίας μέσα σε αυτό το πλαίσιο των διμερών σχέσεων;
Κ. Βαρβιτσιώτης: Όπως ήδη ανέφερα, οι σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών βρίσκονται σε πολύ καλό επίπεδο, μετά από συνεχείς και επίπονες προσπάθειες που έχουν καταβληθεί και από τις δύο πλευρές τα τελευταία χρόνια. Έτσι, κατέστη δυνατή ένα μήνα πριν η υπογραφή της Συμφωνίας για τα Στρατιωτικά Κοιμητήρια των πεσόντων ελλήνων στρατιωτών κατά τον ελληνο-ιταλικό πόλεμο του 1940-41 και χαιρόμαστε, επίσης, που οι διαπραγματεύσεις για την Συμφωνία για την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας βρίσκονται σε πολύ προχωρημένο στάδιο και σύντομα θα ολοκληρωθούν. Η υπογραφή και αυτής της Συμφωνίας θα αποτελέσει άλλο ένα σημαντικό και, ταυτόχρονα, ποιοτικό βήμα που θα επιβεβαιώσει εμπράκτως την πολιτική θέληση για περαιτέρω εμβάθυνση των σχέσεων μας. Προσβλέπουμε σε περαιτέρω ανάπτυξη της πολύπλευρης συνεργασίας μας σε όλους τους τομείς.
Ειδικότερα, για τις οικονομικές μας σχέσεις, οι οποίες, ως γνωστόν, είναι ιδιαίτερα αναπτυγμένες, θα ήθελα να επαναλάβω ότι αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι των ευρύτερων σχέσεων μας και ως εκ τούτου, η πορεία τους έχει άμεσο αντίκτυπο στο σύνολο των επαφών μας. Αξίζει να σημειωθεί ότι η Ελλάδα είναι ο δεύτερος εμπορικός εταίρος της Αλβανίας, ενώ παράλληλα οι Ελληνικές επιχειρήσεις καλύπτουν το 28% του συνόλου των άμεσων ξένων επενδύσεων στην Αλβανία, καταλαμβάνοντας έτσι την πρώτη θέση.
Δημοσιογράφος: Η ελληνική κυβέρνηση αφιερώνει ιδιαίτερη φροντίδα για τη μειονότητά της στην Αλβανία. Βλέπετε αυτή τη στιγμή ελλείψεις στον τρόπο με τον οποίο αυτή αντιμετωπίζεται;
Κ. Βαρβιτσιώτης: Η Ελληνική Εθνική Μειονότητα στην Αλβανία αποτελεί έναν ζωτικής σημασίας συνεκτικό δεσμό μεταξύ των δύο χωρών. Ζητήματα που έχουν να κάνουν με την διαβίωσή των μελών της μειονότητας στην Αλβανία βρίσκονται στο επίκεντρο του ενδιαφέροντός μας. Πρόσφατα συνεργαστήκαμε αποτελεσματικά και εποικοδομητικά με τις αλβανικές αρχές στο θέμα της μετάφρασης και διανομής σχολικών εγχειριδίων για τα δημόσια μειονοτικά σχολεία στην Αλβανία. Η συνεργασία αυτή θα μπορούσε να επεκταθεί και σε άλλους τομείς πέραν της εκπαίδευσης.
Τη στιγμή αυτή, μας απασχολεί κατά προτεραιότητα η εξασφάλιση του δικαιώματος της μειονότητας στην περιουσία της. Είμαι βέβαιος ότι η αλβανική κυβέρνηση κατανοεί τη σημασία του ζητήματος και θα καταβάλει προσπάθειες για την επίλυσή του κατά τρόπο σύμφωνο με τις υποχρεώσεις της έναντι της ΕΕ καθώς και με βάση τις δεσμεύσεις της ως μέλος του ΟΑΣΕ.
Δημοσιογράφος: Στο μεταξύ, οι αλβανοί μετανάστες στην Ελλάδα αποτελούν σημαντικό συστατικό κομμάτι στην πορεία προς την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση, αλλά και για την αλβανική και την ελληνική οικονομία. Πώς βλέπετε την κατάστασή τους σήμερα;
Κ. Βαρβιτσιώτης: Οι αλβανοί οικονομικοί μετανάστες που ζουν και εργάζονται στην Ελλάδα έχουν ενταχθεί ομαλά στην ελληνική κοινωνία και αποτελούν δυναμικό δεσμό αλληλοκατανόησης και φιλίας μεταξύ των δύο χωρών μας. Η ελληνική κυβέρνηση καταβάλλει εργώδεις προσπάθειες για την παροχή κάθε δυνατής διευκόλυνσης στους μετανάστες σε θέματα που τους απασχολούν και μεταξύ άλλων παρέχεται δωρεάν δημόσια παιδεία στα παιδιά των μεταναστών, κοινωνική ασφάλιση και πρόσβαση στο δημόσιο σύστημα υγείας. Παράλληλα, δεν θα πρέπει να λησμονούμε ότι περίπου 45% του συνόλου των εμβασμάτων που στέλνουν Αλβανοί πολίτες που ζουν στο εξωτερικό, προέρχονται από την Ελλάδα.
Δημοσιογράφος: Αναλάβατε αυτό το αξίωμα στις αρχές της χρονιάς, έχοντας υπηρετήσει στο παρελθόν σε σημαντικές κοινοβουλευτικές θέσεις. Πολλοί πολίτες έχουν περιέργεια να μάθουν εάν στην ελληνική Βουλή γίνεται απλώς συζήτηση για επικύρωση πρωτοκόλλων ή συμφωνιών, όπως για παράδειγμα εκείνα για το ΝΑΤΟ και την Ε.Ε., ή αναφέρονται και άλλα θέματα, και ποια είναι αυτά;
Κ. Βαρβιτσιώτης: Όπως ασφαλώς γνωρίζετε, η Κοινοβουλευτική Διπλωματία έχει προσλάβει έναν ιδιαίτερο ρόλο στη σημερινή εποχή, ποιοτικά αναβαθμισμένο σε σχέση με το παρελθόν. Σε αυτό το πλαίσιο, μπορώ να σας διαβεβαιώσω πως το ελληνικό Κοινοβούλιο επιδεικνύει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τις εξελίξεις στις γειτονικές χώρες και την ευρύτερη περιοχή των Βαλκανίων, όπως βεβαίως και για τις σχέσεις καλής γειτονίας και την αγαστή συνεργασία σε θέματα οικονομίας, ενέργειας, μορφωτικών και πολιτιστικών υποθέσεων. Στο πλαίσιο αυτό, κατά την διάρκεια της συζήτησης διαφόρων νομοσχεδίων σχετικών με την κύρωση πρωτοκόλλων ή συμφωνιών, γίνεται ευρύτερη συζήτηση, όπου εκφράζονται διάφορες απόψεις. Επιτρέψτε μου, όμως, να υπογραμμίσω, ότι η συντριπτική πλειοψηφία των Μελών του Ελληνικού Κοινοβουλίου ψήφισε υπέρ της κύρωσης, τόσο της Συμφωνίας Σταθερότητας και Σύνδεσης με την Αλβανία τον περασμένο Ιανουάριο, όσο και του Πρωτοκόλλου ένταξης της Αλβανίας στην Βορειοατλαντική Συμμαχία, καθώς κρίνουμε ότι η Ευρωατλαντική πορεία της Αλβανίας αποτελεί μονόδρομο.
Δημοσιογράφος: Ένα σημαντικό θέμα σήμερα είναι εκείνο της ΠΓΔΜ. Μια γειτονική χώρα με εσάς και με εμάς επιμένει στο όνομα «Μακεδονία»», το οποίο από εσάς θεωρείται απαράδεκτο. Σε ποια φάση βρίσκονται οι διαπραγματεύσεις και πιστεύετε ότι η Αλβανία θα μπορούσε να ήταν παραγωγικό μέρος σε αυτές;
Κ. Βαρβιτσιώτης: Η χρήση της ονομασίας «Μακεδονία» από το γειτονικό μας κράτος αποτελεί σαφή προσπάθεια παραχάραξης της ιστορίας και οικειοποίησης της αρχαίας μακεδονικής κληρονομιάς, η οποία είναι αναπόσπαστο κομμάτι του ελληνικού πολιτισμού. Οι διαπραγματεύσεις υπό την αιγίδα του Ειδικού Διαμεσολαβητή του ΓΓ ΟΗΕ, κ. Nimetz, δεν έχουν αποδώσει μέχρι τώρα, λόγω της αδιάλλακτης στάσης της κυβέρνησης της πΓΔΜ, της επιθετικής της ρητορικής και των προκλητικών ενεργειών έναντι της Ελλάδας. Χαρακτηριστικό πρόσφατο παράδειγμα είναι η μετονομασία του Ευρωπαϊκού Διαδρόμου Χ που διέρχεται από το έδαφος της χώρας αυτής σε «Αλέξανδρος Μακεδών», γεγονός το οποίο θέτει σε κίνδυνο την υλοποίηση του περιφερειακής εμβέλειας έργου αυτού, για το οποίο η Ελλάδα είχε δεσμεύσει δωρεάν χρηματοδότηση ύψους 50 εκατ. ευρώ. Η Ελλάδα έχει επιδείξει εποικοδομητική στάση και επιθυμεί την επίτευξη αμοιβαίως αποδεκτής λύσης, η οποία θα περιλαμβάνει μία σύνθετη ονομασία, ώστε να γίνεται σαφής διάκριση από την ελληνική περιοχή της Μακεδονίας, και η οποία θα χρησιμοποιείται έναντι όλων (?erga omnes?). Επίσης, προκειμένου να εξασφαλιστεί η οριστική και αμετάκλητη λύση του ζητήματος, θα πρέπει η λύση αυτή να υιοθετηθεί από το ΣΑ του ΟΗΕ. Οι φίλες γειτονικές χώρες, όπως η Αλβανία, μπορούν να συμβάλουν στην έγκαιρη διευθέτηση του ζητήματος υποστηρίζοντας την διεθνή νομιμότητα και ζητώντας από την άλλη πλευρά την επίδειξη συμβιβαστικού πνεύματος στις διαπραγματεύσεις και την αποχή από προκλητικές πράξεις και ενέργειες που επιβαρύνουν τις διμερείς σχέσεις και είναι αρνητικές για τις σχέσεις καλής γειτονίας.